Vist BBAT

Maandblad voor de aquarium-, terrarium- en vijverliefhebber
Visit BBAT
(Ga terug met de knop "Vorige")
Publicatie
Jaargang 51/03:082
Onderwerp Roodwangschildpadden (2)
Men vraagt ons wat ...
In het decembernummer behandelden we twee vragen van de Heer M.S. uit Mol, over schildpadden. Vandaag behandelen we enkele vragen uit die lijst, die betrekking hebben op het houden van de roodwangschildpad (Trachemys scripta elegans):
Vraag 1: kan een landschildpad samen gehouden worden met waterschildpadden? Is het mogelijk dat de landschildpad van het eiland naar het water zou gaan en verdrinken? Doen beide soorten niets aan elkaar.
Vraag 2: een schildpad hoort normaal niet thuis in een visvijver. Op sommige plaatsen, o.a. de Vossemeren zwemmen ze gewoon bij de vissen. Hoe kan je verklaren dat ze de vissen niets doen?
Vraag 3: hoe oud moet een schildpad zijn om buiten te overwinteren en als er ijs op de vijver ligt krijgt ze dan genoeg zuurstof tijdens de winterslaap? Of moet men een gat in het ijs kappen zodat ze lucht kan happen als ze wakker wordt?
Vraag 4: het vijverwater wordt snel groen. Is dat slecht voor de gezondheid van de schild­padden? Er staat een pomp en biofilter in. Moet de vijver regelmatig helemaal leeggepompt en ververst worden?
Ik vraag me vaak af hoe het komt dat mensen allerlei dieren, die mekaar nooit in de vrije natuur zouden kunnen

De roodwangschilpad is geen behendige zwemmer, de meeste vissen zijn hem doorgaans te vlug af.
(Foto: Peter de Batist)


Zweefalgen die groen water veroorzaken zorgen voor een natuurlijke verlaging van het fosfaat- en nitraatgehalte van het vijverwater.
(Foto Peter de Batist)
ontmoeten, toch altijd weer bij mekaar willen zetten. Is het omdat we naar een multiculturele maatschappij evolueren (politically correct)? Of omdat men in de dierenspeciaalzaken er niet genoeg op drukt dat dieren met soortge­noten moeten samengehouden worden of hoogstens met biotoopgenoten. Als dat zo is, dan toch een welgemeende raad aan dierenverkopers: geef correcte informatie over de biologie, de verspreiding en de biotoop. Het antwoord op uw vraag is voor mij duidelijk: géén Europese landschildpadden samen met Noord-Amerikaanse waterschildpadden. Of landschildpadden kunnen zwemmen weet ik niet maar ik vermoed dat ze wel blijven drijven. Als ze dan niet snel aan land kunnen komen, is de kans toch groot dat ze verdrinken. Of ze mekaar niet zullen belagen is vooral een kwestie van grootte. Een "roodwang" kan best een klein landschildpadje als voer beschouwen.
Heel wat mensen hebben een vijver aangelegd en die met prachtige koi's bevolkt. Maar er hoeft maar enkele malen een reigerkoppeltje langs te komen om een lege vijver te hebben. Sommigen zijn dan op schildpadden overgeschakeld. Daarvoor hebben reigers blijkbaar toch wat ontzag. Vanuit open tuinen hebben deze schildpadden zich echter snel verbreid en zich ook in visvijvers gaan nestelen. Daar komen dan nog wat dieren bij die voor de vakantieperiode door hun eigenaars, vooral in parken, werden gedumpt. Momenteel vormen die populaties een behoorlijk natuurbehoudsprobleem. Verenigingen zoals "Rana" proberen nu zoveel mogelijk schildpadden weg te vangen omdat ze een echte bedreiging vormen voor de inheemse amfibieën.
Persoonlijk denk ik dat er spoedig een evenwicht zal optreden maar vooreerst zullen de ravages behoorlijk zijn. De inheemse amfibieën hadden overigens al voldoende predatoren om hun weerbaarheid alert te houden. Maar precies dat zou hun overleving in de toekomst kunnen betekenen. Wat nu het samenleven met vissen betreft, dat is best mogelijk in grote vijvers. Daar kunnen vissen, die in het water veel wendbaarder en sneller zijn dan waterschildpadden, langs alle kanten wegkomen. In een aquarium of een kleine vijver is dat uiteraard anders gesteld en zullen de schildpadden in het voordeel zijn.
Gezonde roodwangen kunnen op elke leeftijd buiten in de vijver overwinteren. De conditie van de vijver is echter bepalend voor het welslagen hiervan. Schildpadden kruipen immers weg in de modder. En verder moet de diepte minimaal één meter zijn. In onze streken zal een dergelijke waterkolom zelden bevriezen. Een gat in het ijs kappen moet ik ten stelligste afraden. Om te beginnen zou een schildpad precies hierdoor gewekt kunnen worden. Ten tweede kan zo het water dieper bevriezen of zelfs wegvriezen. Daardoor wordt de waterkolom minder hoog met alle gevolgen van dien. Angst voor zuurstoftekort acht ik alleen mogelijk in een kleine vijver met een hoge bezettingsgraad. Zitten er behoorlijk wat overwinterende dieren in dan is het misschien raadzaam een vijvermodel Oxidator® in de herfst in de vijver te plaatsen. De extra zuurstof zal de ontbinding van alle organische afvalstoffen eveneens ten goede komen.
Schildpadden die in een vijver goed gevoed worden veroorzaken fosfaat en nitraat als eindproduct van de afbraakprocessen in de vijver zelf en, eventueel, in een biologisch filter. De natuur voorziet speciaal daarvoor een aantal mechanismen om die, zich opstapelende, afvalproducten weg te werken. Dat gebeurt ondermeer door zweefalgen. Ik vraag me echt af hoe U aan het idee komt dat die slecht voor de gezondheid van schildpadden zouden zijn. Ze verraden alleen dat er veel organische belasting in het water aanwezig is. Verder heeft men U misschien ooit eens verteld dat een biologisch filter goed zou zijn tegen algengroei. Dat is dus een kapitale misvatting want het eindproduct van die afbraakreeks is dus precies het hoofdmenu voor algen. De algen verwijderen (door mechanische filtering of een vlokkenvormend product) zonder een doortastende waterverversing met nitraat- en fosfaatarm(er) water zou een snelle daling van de pH kunnen veroorzaken. Komt die lager dan 4 dan kan dat aantasting (etsing) van het schild veroorzaken met schildrot als onvermijdelijk gevolg.