Vist BBAT

Maandblad voor de aquarium-, terrarium- en vijverliefhebber
Visit BBAT
(Ga terug met de knop "Vorige")
Publicatie
Jaargang 49/07:194
Onderwerp Zeewater - Dampkapfiltermatten
Men vraagt ons wat ...

Geachte A.W.-redaktie,
Ik ben cichliden- en zeewaterfan. Met de eerste heb ik niet zoveel problemen, maar in mijn zeebak heb ik regelmatig met sterfte te kampen. Terwijl alles toch volgens de regels van de kunst is opgestart: ruim aquarium met overloop. Daaronder een bijna even groot droog/nat biofilter. Het droogfilter bevat keramiekpijpjes en het natfilter is, op het eerste vak na, volledig met Enkamatten gevuld. Het eerste vak bevatte vroeger de klassieke perlonwatten, maar omdat dat zo ‘n vormloze massa is, heb ik het een jaar geleden vervangen door mooi op maat gesneden vellen perlonfilters voor dampkappen, een 5-tal lagen boven elkaar. Ik heb daar 2 stel van, die ik om de 14 dagen wissel. De vuile worden dan in een spoelprogramma in de wasmachine grondig gespoeld.
Erg vreemd is dat mijn ammoniumgehalte niet kan gemeten worden. Ik ben met een waterstaal naar verschillende zeeaquariumwinkels geweest om het te laten testen, maar iedere keer werd de reactie gestoord. Op die manier kan ik uiteraard niet vaststellen waar de fout ligt. De laatste tijd komen daar ook af en toe infecties van paarse flap en draadwiertjes bij.
Kunt U mij hierbij helpen? Ik zou graag weten wat er in mijn bak aan de hand is, maar ik beschik niet over de middelen om het te onderzoeken.
Dank bij voorbaat.

Dirk VdB - Hoboken

Wanneer een test niet uitgevoerd kan worden, is men snel geneigd te denken dat de oorzaak van die foute uitslag ook de oorzaak van het gestelde probleem is. De Ammonium-Test “Aquaquant” levert echter niet minder dan 73 storende elementen op bij diverse concentraties. Hieruit kan men afleiden dat het opsporen van een storende factor in de meeste gevallen een onbegonnen zaak is en - financieel - nauwelijks haalbaar. In technisch zeer goed uitgeruste laboratoria kan dat uiteraard wel. Maar de analyse methoden zijn ontzettend duur. Het zou in uw geval goedkoper uitkomen om uw aquarium volledig met nieuw materiaal terug op te starten. Alleen weet U dan nooit de oorzaak van de vissterfte.
Toch hebben wij U in eerste instantie een staal gevraagd ter analyse, zodat we tenminste een aantal factoren konden uitsluiten. Bovendien is het zo dat storingen bij andere testen dan weer waardevolle indicaties naar het storende element kunnen geven. Zo werd de Calciumtest van Merck (Mercko­quant 10083), die ook fracties van zware metalen kan aantonen, uitgevoerd maar viel negatief uit, zodat we naar andere oorzaken zochten. Daarom werden de testen uitgebreid met een tweede reeks proeven, die bestonden uit verschillende Ammonium testen met uw aquariumwater, in verschillende verdunningen. De verdunningen werden uitgevoerd met zeer zuiver laboratoriumwater. Zowel de testmethoden van Merck (Aquaquant 14428), als van Riedel-de Haan (Aquanal Plus 37400) bleven in alle gevallen negatief: in de eerste testfase ontstaat een witte ondoorzichtige waas die niet meer oplost en een visuele, noch een spectroscopische aflezing toelaat. De Ammonium testen van de aquariummerken Tetra, Red Sea, e.a. en de Merck-aquariumtest (Merckoquant 10024) werden buiten beschouwing gelaten omdat ze slechts een aanduiding gaven vanaf 0,5 tot 1 mg/l, wat reeds ver boven de kritische waarde voor zeewater ligt. Omdat dit uitgangspunt nergens toe leidde werd de opbouw van het filter kritisch onder de loep genomen omdat de oorzaak uiteindelijk nog alleen daar gevonden kon worden.      
In de hele opbouw van het filter werd slechts één niet conventioneel onderdeel gebruikt, nl. de stroken Perlon die voor afzuigkappen bestemd zijn. Een strookje van dat product werd in 100 ml laboratoriumwater gedompeld en
een ander strookje in zeewater dat met laboratoriumwater bereid werd op d. 1.023 (3,5 gr HW-zeezout/100 ml). De contacttijd werd op 48 uren gesteld. 20 ml onbehandeld zeewater werd als vergelijkende test opzij gezet. Meting met de Merck Spectroquant-test gaf ons inderdaad indicatie dat het filterperlon schuldig was aan de meetstoring. Beide stalen met “damkapwatten” leverden na de eerste reactie een witte waas op. Bij het onbehandelde zeewater bleef het testmonster helder. Tenslotte werd opgezocht wat de storende factor kon zijn. De aanduiding "vlamdovend" op de verpakkingen van afzuigkapvulling gaf ons hierbij de nodige steun. Als vlamdovende substantie wordt hier immers vaak Ammoniumpolyfosfaat gebruikt. De langzame maar gestage oplossing van dit product in het zeewater zorgt voor een constant hoge (maar dus niet meetbare) spiegel van ammonium, dat door het filter blijkbaar niet snel genoeg afgebroken kan worden. Bovendien wordt zo ook de hoge fosfaatspiegel verklaard die mee verantwoordelijk is voor het ontstaan van draadalg.
Een advies voor uw probleem lijkt me vrij duidelijk. Het vervangen van afzuigkapvulling door gewoon filterwatten én enkele malen drastisch water verversen tot ammonium en fosfaat terug dalen naar een redelijk niveau (respectievelijk 0,01 en 0,05 mg/l). Naar alle waarschijnlijkheid zal het even duren vooraleer er terug normaal gemeten kan worden, daar polyfosfaten zich makkelijk op allerlei plastic hechten.
Ondertussen kan begonnen worden met het toedienen van kalkwater à rato vanaf 250 ml per 100 l aquariumwater en per week. Vrijkomende kalkionen zullen het fosfaat eveneens trachten te binden en zodoende de draadwiertjes krachtig tegenwerken. Alvast succes.